Wiersze

• Pożegnalne słowo
  Adam Asnyk
  O drogę moję pytasz się i zżymasz,
  Że ta wykracza poza słońc twych sfery.
  Nie chcę cię łudzić; widzisz: jestem szczery,
  Nie pójdziesz za mną, lecz mnie nie powstrzymasz.
  Gdzie świat mój? słońce? gdzie jest moja meta?
  Może meteor błędny, nie kometa,
  Chwilę nadziemskie olśniwszy etery,
  Zgasnę w ciemnościach, więc imię me wymaż
  Z listy twych bratnich planet, co bez końca
  Kręcić się będą koło swego słońca.
  Może kataklizm straszny mnie tam wiąże
  Z nieznajomego biegunami świata,
  Może fatalizm pcha mnie, a zatrata
  Jedynym kresem, do którego dążę;
  Na cóż mi wiedzieć, gdy wytknięta droga?
  A resztę zdałem na los czy na Boga.
  
  Jam już zmęczony tą ciągłą gonitwą,
  W której co chwila duch mój łamał skrzydła,
  Nic mogłem niebios przejednać modlitwą,
  A Syzyfowa praca mi obrzydła;
  Nie chcę już ducha okiełznać w wędzidła
  k niesfornego rumaka przed bitwą,
  By zwyciężonym powrócić z wyłomu,
  Unosząc hańbę do pustego domu.
  
  Ach! w tej bezbrzeżnej pustyni dla ducha
  Nie ma gdzie widzeń swoich ucieleśnić!
  Więc chociaż serce jak wulkan wybucha,
  Samotne musi wieczność gniewu prześnić
  I do grobowców przywyknąć milczenia,
  Nim znajdzie w prochach ciszę zakończenia.
  
  Wolę więc, pełen pogardy i wstrętu,
  Odwrócić moje obłąkane oczy -
  Od tego lądu próżnego lamentu,
  Od tej przyszłości, którą robak toczy,
  I zapatrzony w mój ideał biały,
  Stać jako posąg na ból skamieniały.
  
  A kiedy słońce gasnące oświeci
  Ostatni dzień mych marzeń i upadek,
  Sam swojej hańby i rozpaczy świadek,
  W milczącą przepaść duch się mój rozleci
  I nie zostawi dla was nic po sobie,
  Co byście mogli lżyć litością w grobie.