Wiersze - Bruno Jasieński

Zmęczył mnie język jak twardy zlepek.

Jestem jak człowiek, co lampy przerosł.

Na skrzyżowaniu dwóch wrogich epok

stoję, cynicznie gryząc papieros.



Nudzą mnie wiersze najszczersze, bo

poznałem wszystkich mów Niagary.

Z jednych słów umiem tak jak Rimbaud

stawiać katedry i lupanary.



Znam słowa śmigłe jak uda sarn.

u Znam słowa równe biblijnym psalmom,

Nad łóżkiem moim śpiewał Verhaeren

i długie fugi zawodził Balmont.



Tańczą mi w wściekły porwane trans

twarze i domy, ludzie i rzeczy.

Umiem być chłodny jak Huysmans,

umiem być dziki jak Palazzeschi.



Hałas szantanów i ciszę mórg

zakląłem w strofy pijane rytmem.

Dzieckiem mi bajki mówił Laforgue

i zimne hymny skandował Whitman.



Mógłbym na nerwach dojrzałych panien

grać jak na strunach, cienkich jak włoski.

Mogę tak pisać jak Siewierianin,

Mogę tak pisać jak Majakowski.



Mogę tak pisać jak Apollinaire.

Mogę tak pisać jak Marinetti. -

Tamte drapieżne, lubieżne kobiety

rozdarłyby mnie na żer.



O bracia włoscy, rosyjscy, francuscy,

tacy ogromni w swoim patosie!

O ukochani, najdrożsi, bliscy -

mam już was. wszystkich po dziurki w nosie!



Nocą mi w łóżku nie dają spać

olbrzymie stosy wrzeszczących poezji.

Chcę biec, uciekać, nie słyszeć, gnać!

Precz, z Europy do Polinezji!



O tłumie panien, czytających Ewersa,

Zachwycających się Romain Rollandem!

Ucieknę od was aerolandem!

Jak łatwo serca chwytać zamiast sersa!



Puśćcie, bo będę krzyczał jak cham!

I walę pięścią w twardy parapet.

W mieszkaniu moim nie takie mam

tapety z wierszy i wiersze z tapet!



Poezjo! Utrzymanko eleganckich panów!

Anemiczni, nerwowi, bladzi masturbanci!

Precz! Chcę dziś sławić czarnych, ordynarnych chamów,

co nie potrafią France’a odróżnić od francy!



O ekstatyczny tłumie żarty przez syfilis!

Zaropiałe, cuchnące, owrzodzone bydło!

Kiedy w czarnym pochodzie nade mną się schylisz?

Wszystko mnie już zmęczyło i wszystko obrzydło!



Ręce wasze potworne, pokręcone palce,

Gigantyczne, czerwone, obrośnięte macki,

którym wszystko podatne jest, jak chleb z zakalcem,

więcej mówią mi jedne, niż cały Słowacki!



Stworzę wam sztukę nową, sztukę czarnych miast.

Będzie mocna jak wódka i dobra jak piernik.

Zdziwicie się, że tyle jest na niebie gwiazd,

których żaden wam przedtem me odkrył Kopernik.



W waszych stęchłych zaułkach, gdzie króluje wciąż

pokraczny mały Chrystus oprawiony w ramki,

tłum czarny się przewala jak olbrzymi wąż,

zapładniając brzuchate, tłustopierśne samki.



Będą rodzić pod płotem, pod próg, byle gdzie

malutkich czarnych ludzi sine od boleści

i już krztuszą się wami przedmieścia i wsie

i już was więcej żadne miasto nie pomieści.



Wylejecie zatorem za rogatki bram

olbrzymia czarna masa, straszna i wspaniała,

i sto tysięcy pięknych, wypieszczonych dam

odda wam swoje białe i pachnące ciała.



Rozsypiecie się morzem wielobarwnym, pstrym,

na wszystko spadnie z góry wasz miażdżący młotek

i pociągnie za wami popielaty dym

z tysiącletnich wszechnic i czarnych bibliotek.



Chodźcie! Chodźcie tu wszyscy! Pąsowi! We krwi!

O Tłumie! O Motłochu! Tytanie! Narodzie!

Odsłońcie głowy z czapek i zamknijcie drzwi!

Zaśpiewamy dziś razem wielką "Pieśń o głodzie".

BAJKA O KELNERZE

kawiarnia była nabita szczelnie

kiwał się rajer nad każdym stolikiem

na palcach chodził po sali kelner

roznosił na tacy likier



i gdy do taktu orkiestry pstrej

stawiał przed gościem kotlet

ujrzał we fraku świński ryj

zmieszał się nagle i pobladł



dziwny mu w myślach zrodził się zamęt

w noc roziskrzoną po drutach biegł

cicho pod skrzypiec akompaniament

na dworze padał śnieg



i patrzył w ołtarz skąd schodził anioł

i wiatr go chłodził na strandzie

gdy kapał sosem na białą panią

w czarnym olbrzymim rembrancie



śnił mu się pomost rozkwitłych warg

i nie mógł po nim przeleźć

i widział tylko spasły kark

i szczęk ruchomą czeluść



cichutko w kącie stanął i wklęsł

jak dzieci nocą przy szybach

a białej pani trzepotał rzęs

bezgłośnie krzyczał: "wybaw"!



przez cały wieczór chodził jak we śnie

wyrazy cedził skąpo

i tylko jeden raz się roześmiał

kiedy przynosił im kompot



i widział halle o złotych stołach

jasne jak nigdy przedtem

kiedy go cicho ktoś z nich zawołał

wolno na palcach wszedł tam



i pobladł tapet wiśniowy pastel

nim krzyk kobiecy je pożarł

gdy gardła gościa obwisły plaster

otwierał kelner NOŻEM!

BUT W BUTONIERCE

Zmarnowałem podeszwy w całodziennych spieszeniach,

Teraz jestem słoneczny, siebiepewny i rad.

Idę młody, genialny, trzymam ręce w kieszeniach,

Stawiam kroki milowe, zamaszyste, jak świat.



Nie zatrzymam się nigdzie na rozstajach, na wiorstach,

Bo mnie niesie coś wiecznie, motorycznie i przed.

Mijam strachy na wróble w eleganckich windhorstach,

Wszystkim kłaniam się grzecznie i poprawiam im pled.



W parkocieniu krokietni — jakiś meeting panieński.

Dyskutują o sztuce, objawiając swój traf.

One jeszcze nie wiedzą, że gdy nastał Jasieński,

Bezpowrotnie umarli i Tetmajer i Staff.



One jeszcze nie wiedzą, one jeszcze nie wierzą.

Poezyjność, futuryzm — niewiadoma i X.

Chodźmy biegać, panienki, niech się główki oświeżą —

Będzie lepiej smakować poobiedni jour-fixe.



Przeleciało gdzieś auto w białych kłębach benzyny,

Zafurkotał na wietrze trzepocący się szal.

Pojechała mi bajka poza góry doliny

nic jakoś mi nie żal, a powinno być żal...



Tak mi dobrze, tak mojo, aż rechoce się serce.

Same nogi mnie niosą gdzieś — i po co mi, gdzie?

Idę młody, genialny, niosę BUT W BUTONIERCE,

Tym co za mną nie zdążą echopowiem: — Adieu! —

DESZCZ

Motto:
„Oh, le bruits de la pluie...”
Verlain



Pada deszcz. Pada deszcz.

Tańczą cienie na firance...

Biały Pierrot, nocny wieszcz,

Deklamuje lilii stance.



Nocą... Cśśścho... Wszystko śpi...

Jacyś... w kryzach... Mrok... rozpływa...

Wynosili coś przez drzwi...

Miękkie kroki wchodzą w dywan...



Krzywy pajac, biedny klown,

Głupi rycerz Beatryczy

Twarz wykrzywił zło, jak faun,

Na podłodze siadł i KRZYCZY...



Jak chcesz wrzeszczeć — ciszej wrzeszcz!

Przyjdą ludzie!... Światło wniosą!...

.........................................................

Pada deszcz. Pada deszcz.

Monotonnie. Capricioso.

DO FUTURYSTÓW

Już nas znudzili Platon i Plotyn,

i Czarlie Chaplin, i czary czapel -

rytmicznym szczękiem wszystkich gilotyn

piszę ten apel.



Dziwy po mieście skaczą już pierwsze,

zza kraty parków rzeźby wyłażą,

kobiety w łóżkach skandują wiersze

i chodzą z niebieską twarzą.

Po cztery głowy ma każdy z nas.

Przestrach nad miastem zawisnął niemy.

Poezja

z rur się wydziela

jak; gaz.



Wszyscy zginiemy.

Dzień się nad nami zatrzymał złoty

i pola nasze pobił grad,

jakby wytoczyła przeciw nam kulomioty

Niebieska Republika Rad.

Krzyczały w gazetach telefony i Paty,

że w zimie nie starczy nam chleba -

Nikt z nas nie dożyje do zimy.

Przyszedł czas ostatniej krucjaty.

Tłumie,

coś mnie okrążył i chciał bić laskami,

czemuż stoimy.

Niech poeci idą do nieba.

Jestem z wami.

Nie będzie więcej żaden,

któremu do ust swój dzban dasz,

pieścić nam oczu jadem

gęstym jak bandaż.



Przyjacielu Anatolu,

połóż, połóż tu się

i gdy ci spadnie na czaszkę mój młotek

i szczury się na nią wgramolą,

nie krzycz z teatralnym gestem:

"I ty, Brutusie".

To ja jestem.

I wyciągnę ci z głowy,

jak magik,

domy,

okręty,

księżyce

i dragi,

kobietę z dzieckiem,

flagi wszystkich nacji,

bezcenne słowa po dolarze karat.

Dzisiaj sprzedaję hurtem

z licytacji

cały aparat.

Próżno się wdzięczy chmurek rokoko,

na plafon nieba rzucone bazie.

Nikogo więcej księżyc - gonokok

tęsknotą nocy nie zarazi.

Znów będzie wiosna raz tylko na rok

i jedno słońce w niebo się wkrości.

Jak tynk

obleci ze świata

barok

poetyczności.

Nie będzie kobiet brzuch

jak dynamo

milionem wolt im w głębinie wrząca

będą po prostu drżały,

gdy nam

o

ciała ich miękkie

pluśnie żądza.

Znów będzie ogród,

jak ogród

i róż chwiejące się metry.

Świat rozprostuje się nagle na powrót

w nowej, słonecznej geometrii.

Znikną,

jak wrzody,

które ktoś przegniótł,

sznury tych,

miejsca nie było przed kim -

z wiaderkiem w ręku

każdy przedmiot

pooklejali w etykietki.



O zamknij oczu swoich semafor.

Snów yokohamy kąpią się w kwiatach.

Idziemy

wydrzeć z lawy metafor

twarz

rysującą się

Świata.

1 2 3 4 5 6 ››